در تمامی جوامع همیشه گروهی معلول وجود دارند . عده ای به صورت مادر زادی وگروهی بر اثر جنگ یا عوامل و حوادثی ، نقص عضو پیدا می کننددرمواجهه با این افراد باید توجه داشت که آنها نیازمند به ترحم نیستند بلکه باید به صورت منطقی با آنها برخورد شود ؛ ضمنا وظیفه دولتهاست که امکانات رفاهی لازم را برای این افراد فراهم آورنداز این دست، می توان ناشنوایان را نام برد که لازم است مورد توجه قرار گیرند
با توجه به آمار بهداشت جهانی ۵/۱ درصد از کل جمعیت کشورهای در حال توسعه دارای کمبود شنوایی متوسط تا شدید می باشند. در کشورما نیز با توجه به آمارهای به دست آمده از سوی سازمانهای متولی ، افزون بر یک میلیون نفر از افراد دارای کمبود شنوایی متوسط تا شدید هستند که این قشر از جامعه نیازمند آموزشهای خاص و توجهات ویژه می باشند . در ایران آقای “جبار عسکرزاده ” مشهور به باغچه بان اولین شخصی بود که به آموزش ناشنوایان توجه کرد و در سال ۱۳۰۳ ه۰ش اولین مدرسه ویژه ناشنوایان را تاسیس نمودو بعد از ایشان خانم باغچه بان فرزند ایشان ، راه پدر را ادامه داد و علاوه بر آموزش به ناشنوایان ، سازمان ملی رفاه ناشنوایان را نیز تاسیس کرد
یکی از اهداف توانبخشی اجتماعی کمک به رشد شخصیت ناشنوایان جهت ایجاد رابطه سازنده با دیگر مددجویان می باشد ؛ ضمنا این مرکز با بررسی خصوصیات فردی ، اجتماعی ، اقتصادی و خانوادگی ، آنان را در بهره برداری از خدمات توانبخشی یاری می دهد تا بتوانند با کار آیی بیشتر به گونه ای با مشکلات خود روبه رو شوند که استقلال شخصی و رضا یت خاطر فردی – اجتماعی را به دست آورند
ایجاد تسهیلات و ارائه راهنمایهای لازم جهت مراجعه مددجویان به مراکز درمانی و تهیه وسایل کمک پزشکی برای آنان از دیگر فعالیت های این واحد می باشد . همچنین مساعدت جهت دریافت کارت معافیت از خدمت نظام وظیفه ، گواهینامه رانندگی و دفترچه خدمات درمانی از دیگر وظایف این مرکز است
اهداف مرکز توانبخشی
۱- آموزش به والدین کودک ناشنوا جهت یافتن بهترین برخورد صحیح با کودک
۲- جلب همکاری کودک و خانواده جهت شرکت فعال در برنامه های توانبخشی
۳- آموزش زبان اشاره به والدین
۴- آموزش لب خوانی به کودک
۵- تربیت شنیداری و اصلاح آن
سنین پذیرش کودکان ناشنوا از یک سالگی تا شش سالگی می باشد . پس از پایان دوره های آموزش و رسیدن کودک به سن ۶ سا لگی وی از طریق این مرکز به وزارت آموزش و پرورش ، بخش کودکان استثنائی معرفی می گردد .
مدت زمان آموزش ،۲۴ ماه و موارد درسی شامل : فارسی ، دیکته ، جمله سازی ، ریاضیات ، فرهنگ اسلامی ، معلومات عمومی و هنر وکاردستی است که با استفاده از تکنیک های زبانی و دستی می باشد
ناشنوایان اکثرا در دبیرستان در رشته های ساختمان ، برق- الکترونیک ، طراحی لباس ، خیاطی و گرافیک (پسران ، دختران ) اشتغال دارند . پس از اخذ دیپلم ، ناشنوایان علاقمند به ادامه تحصیل می توانند در آزمون سراسری شرکت نمایند.
در حال حاضر نیز تعدادی از ناشنوایان فارغ التحصیل در رشته های دانشگاهی مانند مهندسی ، داروسازی ، روانشناسی ، طراحی و نقشه کشی در اجتماع دارای مشاغل تخصصی می باشند
شایان ذکر است که این مرکز ، فدراسیون ورزشی ناشنوایان را تاسیس نموده که ویژه جوانان ورزشکار ناشنوا و نیمه شنوا است . این جوانان با توجه به استعداد بسیار درخشانی که در رشته های گوناگون ورزشی دارند ، توانسته اند مقامهای قابل ملاحظه ای در سطح جهانی به دست آورند
با امید به اینکه در ذیل توجهات خاص والدین و فراهم آوردن امکانات لازم بتوان به رشد و بالندگی این قشر توانمند جامعه کمک نمود